İmar Yönetmeliği'nde depreme karşı ilave önlemler getiren kararlar Resmi Gazete'de yayımlandı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, yapılan düzenlemeyi "Afetlere karşı daha dirençli yapılar için yapı güvenliği tedbirlerimizi artırıyoruz. Planlı Alanlar İmar Yönetmeliğimizi güncelledik" mesajıyla duyurdu. Düzenleme 1 Temmuz 2023 tarihinden itibaren geçerli olacak. Yönetmelikte konutların zemin katlarındaki ticari birimlerden bitişik yapıların deprem anında oluşturduğu çekiç etkisine kadar birçok alanda düzenleme ve önlemler yer alıyor. Buna göre, ticari zemin kat yüksekliği 4.50 metreyi geçmeyecek.
KISA KOLON YASAK
Yapının tasarımında Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği'nde verilen A14 ve A15 tipi taşıyıcı sistemler kullanılacak. Ayrıca, kısa kolon oluşturulmayacak, binada asma kat ve kapalı çıkma yapılmayacak. Kapalı çıkma yapılamaması nedeniyle imar planından gelen emsal haklarının kullanılamaz durumda olduğunda, kayıplar telafi edilecek ve taşıyıcı sistem kolonlarının parselin arka bahçe mesafesine en fazla 1 metre taşırılmasına, böylece üst katların bu kolonlar üzerinde yapılabilmesine müsaade edilecek.
Yeni düzeleme ile emsal haklarının arka bahçede de tamamen kullanılamaması halinde parselin yol sınırlarına 4 metreden fazla yaklaşmamak kaydı ile aynı şekilde ön bahçeye en fazla 1 metre taşmaya müsaade edilecek. Taşan kısımlar zemin katta sadece kolon veya perdelerden ibaret olacak, hiçbir kenarı herhangi bir malzeme ile kapatılmayacak ve bahçe niteliği ortadan kaldırılmayacak.
ÇEKİÇ ETKİSİ AYARI
Bitişik yapılacak olan binaların depremde birbiri ile çarpışmasının (çekiç etkisi) önlenmesi amacıyla binaların arasında yönetmelik gereği binaların arasında 2 kata kadar olan binalar için 3 santimetre, üzerindeki her kat için 1 santimetre derz boşluğu zorunlu olacak.
MÜHENDİS VE MİMARLARA TECRÜBE ŞARTI GETİRİLDİ
Yönetmelikle imar ve mühendislerin yetkileri de düzenleniyor. Daha önce yeni mezun inşaat mühendislerinin meslek odası kaydı her türlü statik proje hazırlamasına yetiyordu. Yapılan düzenlemeyle, yeni mezun inşaat mühendislerinin hazırlayabileceği statik projeler zemin kat hariç 4 kat ile sınırlandırılacak.
Konuya dair mimar ve mühendislerde aranacak nitelikler ve öne çıkarılacak şartlar şöyle oldu:
* Zemin kat hariç 5 ila 7 kat arası binaların projelerini hazırlayacak inşaat mühendisleri için en az 3 yıl mesleki tecrübe ve toplamda en az 10 bin metrekare alana sahip 4 farklı proje yapmış olma şartı aranacak.
* Zemin kat hariç 8 ila 15 kat arası binaların statik projelerini hazırlayacak inşaat mühendisleri için en az 5 yıl mesleki tecrübe, toplamda en az 15 bin metrekare alana sahip 6 farklı proje yapmış olma şartı aranacak.
* Zemin kat hariç 15 kat üzeri binaların statik proje müellifliği için ise en az 7 yıl mesleki tecrübe, toplamda en az 20 bin metrekare alana sahip 8 farklı proje tecrübesi ve yapı ana bilim dalında veya deprem mühendisliği alanında lisansüstü eğitim yapma şartı getiriliyor. Ancak yürürlük tarihine kadar diğer şartları yerine getirenlerden lisansüstü eğitim şartı aranmayacak.
KAMU BİNALARINA YENİ DÜZENLEME
Kamunun kullanımına özel binaların mimarî proje müellifleri için de yeni kurallar devreye alınıyor. Nüfusu 50 binden fazla olan belediyelerde yapılacak resmi binalar, ibadet yerleri ve AVM'ler gibi yapıların projelerini hazırlayacak mimarlara ilişkin de yeni kurallar getiriliyor. Mimarlarda meslek odasına kayıtlı olarak en az 5 yıl mesleki tecrübe bulunma şartı aranacak.
